منظور از گزارشات مالی در حسابداری هشت/فروردین

گزارشات مالی یکی از مهمترین مواردی است که در سیستم حسابداری بسیار اهمیت دارد

*منظور از گزارشات مالی : گزارشات مالی یکی از مهمترین مواردی است که در سیستم حسابداری بسیار اهمیت دارد . بنابراین یکی از مهمترین وظایف حسابداران تهیه و ارائه گزارشات مالی است و تمام عملیاتهای مالی که دریک دوره مالی اتفاق می افتد در اسناد حسابداری و سپس در دفاتر قانونی نگهداری و ثبت می شوند.

کلیه اطلاعاتی که در دفاتر قانونی ثبت میشوند در قالب گزارشات مالی توسط حسابداریا گروه حسابداری کرج  تهیه و طبقه بندی می شوند. گزارشات مالی باید به گونه ای باشد که افراد غیر حسابدار که با حسابداری به صورت کلی و مقدماتی آشنا می باشند بتوانند وضعیت عملکرد مالی موسسات یا شرکت مورد نظر ارزیابی کنند.

*گزارشات مالی یا صورتهای مالی به 4 دسته تقسیم می شوند که شامل :

1- ترازنامه

2- صورتحساب سود و زیان

3- صورت گردش وجه نقد

4- صورت سود و زیان جامع 

1 /  ترازنامه : ترازنامه به گزارشی است که وضعیت دارایی ها ،بدهی ها ،حقوق مالکان یک شرکت (حقوق صاحبان سهام ) را در یک تاریخ معین نشان می دهند. ترازنامه به گونه ای است که میزان دارتیی های یک شرکت همواره برابر با مجموع بدهی ها و حقوق صاحبان سهام آن است.

از ترازنامه به عنوان صورت وصهیت مالی نیز نام برده می شود. ترازنامه در اصل به شما میگوید یک شرکت چقدر دارایی دارد و چقدر بدهی آن است. وتفاوت بین دارایی ها،بدهی ها و حقوق صاحبان سهام را مشخص میکند .

ترازنامه تصویری از وضعیت شرکت در زمان تهیه صورتهای مالی به سرمایه گذاران ارائه می دهد.

*عناصر اصلی و سه گانه ترازنامه عبارت اند:

1- دارایی ها که سمت راست ترازنامه

2- بدهی ها که در سمت چپ ترازنامه

3- حقوق صاحبان سرمایه (سهام) هم در سمت چپ ترازنامه قرار میگیرند.

  2/ صورت سود وزیان : یکی از مهمترین معیارها برای انتخاب سهام یک شرکت میزان سودآوری آن شرکت است که طبیعتا هر اندازه میزان سودآوری یک شرکت در مقایسه با قیمت آن شرکت در بورس ،بیشتر باشد می تواند یکی از نشانه های ارزنده بودن سهم باشد . اما چگونگی مطلع شدن از میزان سودآوری یک شرکت صورت سود وزیان به خوبی بیانگر میزان سود یا زیان در پایان سال مالی است. شرکت ها موظف اند در پایان سال مالی صورت سود و زیان خود را منتشر و از این طریق میزان سودآوری خود را به سهامداران اطلاع هند و در صورت سود وزیان مواردی مثل :میزان فروش شرکت ها ،میزان هزینه های آن و سایر اطلاعات با اهمیت مربوط به عملکرد شرکت قابل مشاهده است.

این روش صورت مالی به طور خلاصه شامل :

1- درآمد ها: شامل در آمدهای عملیاتی و درآمدهای غیر عملیاتی و....

2- هزینه ها : شامل بهای تمام شده کالای فروش رفته ،سایر هزینه های عملیاتی،سایر هزینه های غیر عملیاتی و هزینه های مالی

3- سود (زیان) : شامل سود نا خالص ،سود عملیاتی،سود ویژه و سود هر سهم

3/ صورت جریان وجه نقد : گردش نقدینگی در شرکت در طول یکسال به وسیله ی صورت جریان وجه نقد اندازه گیری می شود. خصوصیات مهم این صورت مالی این است که منابع  و مصارف وجوه نقد را در طول یکسال دقیقا تعیین می کنند و صورت گردش وجوه نقد بر اساس اطلاعات موجود در صورت سود و زیان و ترازنامه محاسبه می شوند و گردش پول نقد همانند خون حیات بخشی است که شریان شرکت جریان دارد که یک شرکت بدون پول نقد نمی تواند ادامه حیات دهد . بستانکاران به دقت جریان نقدی شرکت را بررسی می کنند زیرا آنان نگران پرداختهای شرکت هستند. به عبارت دیگر با بررسی این صورت مالی،جریانهای نقدی بالقوه آتی شرکت، میزان قدرت پرداخت دیون،قدرت نقدینگی،انعطاف پذیری مالی و کیفیت درآمد شرکت قابل ارزیابی است.

4/ صورت سود و زیان جامع :هدف از تهیه ی صورت سود وزیان جامع ارائه کلیه ی درآمد ها و هزینه ها ی شناسایی شده طی یک دوره ی مالی می باشند تمرکز اصلی صورت سود و زیان دوره بر درآمد ها و هزینه های عملیاتی است . درآمدها و هزینه ها تنها در مواردی در صورت سود و زیان منعکس نمی شود که به طور مشخص به موجب استانداردهای حسابداری مستقیما به حساب حقوق صاحبان سرمایه منظور شود . که جهت تصمیم گیری اقتصادی استفاده کنندگان صورتهای مالی آگاهی از کلیه ی جنبه های عملکرد مالی  واحد تجاری طی دوره ضرورت دارد.

لازم است کلیه ی درآمدها و هزینه های شناسایی شده طی آن دوره مورد ملاحضه قرار گیرد. تهیه و ارائه یک صورت مالی اساسی جدید با عنوان صورت سود و زیان جامع لازم است تا میزان افزایش و کاهش حقوق صاحبان سرمایه از بابت درآمدها و هزینه های مختلف دوره نشان داده شود . از آنجایی که صورت سود و زیان جامع در برگیرنده کلیه ی درآمدها و هزینه های شناسایی شده اعم از بحقق یافته و تحقق نیافته  است . سود یا زیان خالص دوره مالی به عنوان اولین قلم در صورت سود و زیان جامع انعکاس می یابد که این بدان معنا است که صورت سود و زیان دوره یکی از اقلام صورت سود وزیان جامع را به تفصیل نشان می دهد و سایر درآمدها و هزینه های شناسایی شده  به طور جداگانه در صورت سود و زیان جامع انعکاس می  یابد.

-- طبق استاندارد 6 صورت سود و زیان شامل : 1- سود یا زیان خالص دوره طبق صورت سود و زیان 2- سایر درآمدها و هزینه ها ی شناسایی شده به تفکیک 3- تعدیلات سنواتی . 

*عناصر تشکیل دهنده ی گزارشات مالی :صورتها و گزارشات مالی از عناصر خاصی تشکیل شده اند که بدون این عناصر صورتهای مالی وجود خارجی ندارند .عناصر تشکیل دهنده ی گزارشات مالی شامل:

1- دارایی ها

2- دارایی های ثابت

3- دارایی های نامشهود

4- دارایی های جاری

5- بدهی ها

6- حقوق صاحبان سرمایه

7- درآمد

8- آورده صاحبان سرمایه

9- ستانده صاحبان سرمایه

*تامین دارایی شرکتها : دارایی های شرکت از طریق ایجاد بدهی و وام یا از طریق آورده سهامداران اعم از نقدی و غیرنقدی تامین می شوند. آن بخش از دارایی ها که توسط سهامداران شرکت تامین مالی شده اند در قالب حقوق صاحبان سهام طبقه بندی می شوند که هر گونه تغییرات در یک سمت ترازنامه منجر به تغییر دیگری در سمت بدهی ها و حقوق صاحبان سهام می شود که در نهایت حاصل جمع هر دو طرف باید با یکدیگر مساوی باشند.

- دارایی ها در ترازنامه به 2 دسته ی دارایی های جاری و دارایی های ثابت تقسیم می شوند .

1/ دارایی های جاری : آن دسته از دارایی ها که قابلیت نقد شوندگی بالایی دارند مثل : موجودی نقد، سپرده بانکی ، سرمایه گذاری های کوتاه مدت ، حسابها و اسناد دریافتنی ، موجودی کالا و مواد و....

2/ دارایی های ثابت : هم بر خلاف دارایی های جاری فاقد نقد شوندگی بوده و شرکت نیز تصمیمی بر نقد کردن آنها در کوتاه مدت ندارد. مثل: ماشین آلات تولیدی ، زمین ، ساختمان ها ، اموال ، وسایط نقلیه ، سرمایه گاری های بلند مدت و... و مشخصه ی اصلی دارایی های ثابت به استثنای زمین ،استهلاک آنهاست و همه ساله بخشی از ارزش آنها به هزینه ی استهلاک انتقال می یابد که در اثر استهلاک ارزش دفتری این اقلام همه ساله کاهش می یابد .

-انواع بدهی ها : بدهی ها نیز مثل دارایی ها به 2 دسته ی بدهی های جاری و بدهی های غیر جاری (بلند مدت) تقسیم می شوند .

1/ بدهی های جاری : در گروه بدهی های جاری آن دسته از اقلامی که دارای سررسید کمتر از یک دوره ی مالی هستند قرار می گیرند مانند حسابها و اسناد پرداختنی ، پیش دریافتها ، ذخیره مالیات و ...

2/ بدهی هایی غیر جاری : در گروه بهی های غیر جاری کلیه ی بدهی های بلند مدت شرکت که انتظار نمی رود در طی یک دوره مالی سر رسید شوند. دسته بندی می شوند مثل ذخیره ی مزایای پایان خدمت کارکنان ، تسهیلات بلند مدت و ... اما حقوق صاحبان سهام که که شامل : سرمایه ، اندوخته قانونی ، سایر اندوخته ها ، سود و زیان انباشته و ... است .

شرکتها موظف اند در پایان سال مالی سود و زیان خود را توسط گروه حسابداری در کرج منتشر واز این طریق میزان سودآوری خود را به سهامداران اطلاع دهند .

*اطلاعات پیوست صورتهای مالی شامل : ترازنامه ،صورت سود و زیان و صورت جریان وجوه نقد ، اکثر اطلاعات مالی مورد نیاز تحلیل گران را پوشش می دهند. اما جزئیات دقیق تر عملکرد مالی شرکت را می توان از سایر بخش های گزارش سالانه استخراج کرد. این گزارش های مالی شامل مواردی نظیر یادداشتهای توضیحی همراه صورتهای مالی گزارش تحلیلی هیئت مدیره و گزارش حسابرس مس شوند.