یکی از اجزاء اصلی تشکیل دهنده بهای تمام شده در حسابداری سربار ساخت می باشد
هزینه های سربار
هزینه سربار در حسابداری کرج
یکی از اجزاء اصلی تشکیل دهنده بهای تمام شده سربار ساخت می باشد.سربارجز هزینه هایی می باشد که مستقیما در در ساخت کالا و تولید محصود دخالت ندارد و به راحتی نمی توان تحمل این هزینه ها را به تولید کالا یا محصولی خاص یا سفارشی مشخص مرتبط دانست .
هزینه های مستقیمی را نیز که می توان آنها را مستقیما شناسایی کرد ولی ارتباط دادن آنها به کالایی مشخص یا به سفارشی خاص منطقی و مقرون به صرفه نباشد را نیز گاهی به عنوان سربار ساخت طبقه بندی کنند .
زمان شناسایی هزینه سربار :
به طور کلی برای تولید کالا یا محصول در 2زمان هزینه های سربار را شناسایی میکنیم
-قبل از شروع دوره مالی و قبل از اینکه سربار تحقق پذیرد سربار برآورد می شود و به آن سربار پیش بینی شده و یا سربار برآورد شده میگویند
-بعد از انجام شدن هزینه که به آن هزینه سربار واقعی گفته می شود .گاهی نیز هزینه سربار در حسابداری در کرج را در پایان دوره مالی شناسایی میکنند.
سربار پیش بینی شده وجذب سربار:
گاهی در آغاز دوره مالی،هزینه های سربار با توجه به تجربیات و یا به لحاظ کردن تغییرات احتمالی در قیمت عوامل ایجاد کننده هزینه،پیش بینی و برآورد می شوند که به سربار پیش بینی شده می گویند.
بعد از انکه سربار پیش بینی گردید.این سربار تا پایان دوره مالی شناسایی و اساس محاسبه قیمت تمام شده تولیدات قرار میگیرد که به آن نرخ جذب می گویند.
علل پیش بینی سربارو برآورد سربار:
به طور کلی دلایل پیش بینی و برآورد سربار را موارد زیر ذکر شده
1/ اخبلاف بین مقدار تولید واقعی با تولید برنامه ریزی شده
2/ مشخص نبودن مبلغ واقعی بعی هزینه ها ی سربار
3/ ایجاد شرایط مناسب برای مقایسه هزینه های واقعی و پیش بینی شده
هزینه های سربار چگونه طبقه بندی می شوند:
هزینه های سربار با توجه به اهداف خاصی که از آنها دنبال می شود به 2طبقه اصلی زیر طبقه بندی می شود:
1/ سربار مستقیم و سربار غیرمستقیم :منظور از سربار مستقیم و سربار غیرمستقیم هزینه های سرباری که مستقیما به یک دایره مشخص از تولید و یا ماشین آلات و... معینی ارتباط دارد را سربار مستقیم می گویند به عنوان نمونه های بارز این هزینه ها می توان به مواد سوختی یک دایره مشخص تولیدی یا هزینه های دستمزد غیرمستقیم و اضافه کاری دایره ای مشخص از تولید و یا تعمیر و نگهداری ماشین آلاتی خاص و استهلاک یک ساختمان و تجهیزات مشخص اشاره کرد.
سربار غیرمستقیم در واقع هزینه هایی می باشند که به واسطه دوایر مختلف یا ماشین آلاتی متفاوت ومتعدد ایجاد می گردد و نمی توان این هزینه ها را به حساب ماشین آلات با دوایر خاصی منظور نمود .
2/ سربار ثابت،سربار متغیر و سربار نیمه متعیر :منظور از طبقه بندی سربار به سربار ثابت،متغیر و سربار نیمه متغیر ،مدیران با این طبقه بندی هزینه سربار می توانند تصمیماتی اساسی در ارتباط با حجم تولید یا قیمت گذاری محصولات و یا کنترل هزینه ها داشته باشند. سربار متغیر و نیمه متغیر بودن با یکدیگر مغایرتی ندارند و در بررسی هزینه ها می توان از هر دو دیدگاه آنها را مورد تجزیه و تحلیل قرار دارد.
دلیل اینکه هزینه سربار را پیش بینی میکنیم:
گاهی بین مقدار تولید واقعی و تولید برنامه ریزی شده اختلاف بوجود می آید و هزینه سربار افزایش پیدا میکند و یا اینکه مبلغ واقعی هزینه های سربار مشخص نیست. و نمیتوان آنها را به درستی پیش بینی کرد.پس هزینه ها را پیش بینی میکنیم تا شرایط مناسب برای مقایسه هزینه های واقعی و پیش بینی شده فراهم شود.
مقایسه روش های سربار
روش مستقیم:روش مستقیم نسبت به دو روش دیگر مقرون به صرفه تر بوده و روش ساده تری نسبت به دو روش دیگر می باشد اما قابلیت اتکای اطلاعات را از بین می برد
روش یکطفه : نتیجه ای تقریبی داشته و معمولا گرایش بیشتری به سمت روش مستقیم دارد و اغلب برای مراکزی کاربرد دارد که میزان خدماتی که به سایر مراکز ارئه میدهند به مراتب بیشتر از خدماتی است که دریافت مینماید
انواع روش های تسهیم سربار
تسهیم اولیه :سرشکن کردن هزینه های غیرمستقیم به مراکزهزینه ، اعم از دوایر تولیدی و دوایر خدماتی
بر اساس مبناهای مناسب برای هر دایره تولیدی و هر دایره خدماتی ،ستونی در نظر گرفته می شود،و پس از تسهیم تمام هزینه های غیرمستقیم به دوایر تولیدی و دوایر خدماتی ، جمع هر یک از ستون ها بطور جداگانه به دست می آید،که نشان دهنده سهم هر دایره تولیدی و خدماتی از هزینه های غیرمستقیم خواهد بود
تسهیم ثانویه: تسهیم ثانویه عبارت است از سرشکن کردنهزینه های دوایر خدماتی به دوایر تولیدی با انتخاب مبنائی مناسب.
واحدهای خدماتی مستقینا به واحدهای تولیدی وابسطه اند،پس هزینه های مصرف شده در دوایر خدماتی فقط به واحدها و دوایر تولیدی مربوط می شوند.بر اساس تعریف تسهیم ثانویه باید هزینه های مصرف شده در دوایر خدمات به نحوی به واحدهای تولیدی سرشکن گردد،که هزینه های این دوایر به صفر برسد.
روشهای تسهیم ثانویه:
1/ تسهیم ثانویه به روش مستقیم: دراین روش دوایر خدماتی به یکدیگر سرویس نمی دهند ویا اگر مبادله سرویس هم صورت گیرد،آنقدر ناچیز است که می توان از آن صرف نظر نمود در این صورت هزینه هر یک از دوایر خدماتی در تسهیم ثانویه مستقیما و با استفاده از مبنائی مناسب فقط به دوایر تولیدی سرشکن می گردد
بکارگیری روش یک طرفه به این شرط است که بعضی از دوایر خدماتی به طور یک طرفه به دیگر دوایر خدماتی سرویس بدهند ولی ازآن دوایر سرویس نگیرند
2/ تسهیم ثانویه به روش یکطرفه: در این روش ، ازخدمات بعضی ازدوایر خدماتی به دیگر دوایر خدماتی به علت کم اهمیت بودن آن، صرف نظر می شود و هزینه آن دایره خدماتی ، به صورت یک طرفه به دوایر تولیدی و سایر دوایر خدماتی سرشکن میگردد.
3/ تسهیم ثانویه به روش دوطرفه : در این روش،خدماتی را که دوایر خدماتی برای یکدیگر انجام می دهند به طور دقیق در نظر گرفته شده .نحوه ی عمل به این صورت است که هزینه هر دایره خدماتی به دوایر تولیدی و سایر دوایر خدماتی سرشکن میگردد به همین دلیل استفاده از تسهیم ثانویه به روش دوطرفه اگرچه نتایج دقیق و قابل قبولی به دست می دهد.
گروه های هزینه سربار در حسابداری صنعتی
سربار به طور کلی به سه گروه عمده زیر تقسیم میگردد.
1 –سربار ساخت 2-سربار اداری و تشکیلاتی 3-سربار توزیع و فروش
سربار ساخت : درواقع شامل هزینه های تولید به غیر از مواد خام مصرفی و دستمزد مستقیم تولید می باشد. هزینه های سربار ساخت را در حساب سربار ساخت نشان می دهند در ضمن با نامهای دیگر چون سربار کارخانه یا هزینه های غیرمستقیم تولید و یا هزینه های عمومی کارخانه نام برده می شوند. حساب سربار ساخت به حساب کالای در جریان ساخت منتقل میشود.
سربار اداری و تشکیلاتی : سربار اداری و تشکیلاتی و سربار توزیع و فروش در حسابهای سربار اداری و سربار توزیع و فروش ثبت شده و به عنوان هزینه ها ی دوره شناسایی می شوند و به حساب سود و زیان انتقال می یابند. ارتباط هزینه های سربار با مراکز هزینه و تسهیم هزینه سربار
مبانی جذب سربار ساخت
سطح تولید را بر حسب هر یک از مبانی جذب سربار کارخانه می توان بیان کرد. مبانی جذب سربار کارخانه به شرح زیر است:
-هزینه مواد مستقیم : معمولا یک رابطه منطقی بین هزینه مواد مستقیم و هزینه های سربار کارخانه وجود ندارد بنابراین مبنای مناسبی جهت جذب هزینه های سربار کارخانه نمی باشد.
- هزینه کار مستقیم : استفاده از این مبنا زمانی کاربرد دارد که بین هزینه کارمستقیم و هزینه سربار کارخانه رابطه ای باشد و نرخ های هر ساعت کار مستقیم در هر دایره تقریبا برابر باشد.
- ساعت کار مستقیم : از این مبنا زمانی می توان استفاده نمود که رابطه مستقیمی بین ساعت کار مستقیم و هزینه های سربار کارخانه وجود داشته باشد.
سربار واقعی : هزینه هایی که در طول زوره مالی به صورت واقعی به مصرف رسیده است همچنین کلیه هزینه هایی که باید با انجام اصلاحات ،در پایان دوره مالی به عنوان هزینه های سربار شناسایی و در حسابهای مربوط به ثبت میرسند .
تفاوت سربار واقعی و سربار جذب شده :
-سربار واقعی، یعنی هزینه غیرمستقیم ساخت که در طول دوره ایجاد شده است.
- سربار جذب شده ، مبلغ هزینه های غیرمستقیم که در طول دوره به محصولات تخصیص یافته است.
حساب کنترل سربار ساخت :
از این حساب به منظور ثبت هزینه های واقعی و هزینه های جذب شده سربار استفاده می شود .به این ترتیب که هزینه های واقعی سربار در بدهکار حساب کنترل سربار ساخت و هزینه های سربار جذب شده در بستانکار این حساب ثبت می شود.
در پایان دوره مالی ، مانده حساب کنترل سربار ساخت نشان دهنده اضافه یا کسر جذب سربار خواهد بود .
هزینه سربار جذب نشده :
هزینه هایی که جز بهای تمام شده کالای تولیدی محسوب نمی سوند و جز سایر هزینه های عملیاتی به شمار می روند را هزینه سربار جذب نشده یا هزینه های جذب نشده در تولید گویند.
این سربار جذب نشده در تولید کالا ،تنها به سربار ثابت مربوط گردد و هزینه سربار متغیر را شامل نمی شود. در واقع می توان گفت که سربار جذب نشده در تولید با مقدار ظرفیت استفاده شده ارتباط دارد.
رابطه هزینه سربار با صورت های مالی :
در استاندارد های حسابداری هزینه سربار جذب نشده در تولید، جز بهای تمام شده محصول تولیدی نمی باشد و فقط در دسته سایر هزینه های عملیاتی مورد قبول واقع می شود . بنابراین این نوع هزینه جز هزینه های قابل قبول می باشند زیرا واقعی هستند و قابل تحمل.
شرایط هزینه قابل قبول مالیاتی در کرج :
شرایط سه گانه ای که بایستی یک هزینه قابل قبول مایاتی آنها را دارا باشند.
-در حدود متعارف متکی به مدارک باشد
- به تحصیل درآمد موسسه در دوره مالی مربوط باشد
- حد نصاب های مقرر شده رعایت گردد
دلیل رد هزینه سربار توسط ممیز مالیاتی :
هزینه سربار توسط ممیز مالیاتی پذیرفته نیست و این امر به سلیقه ممیز مربوط است و بر خلاف مجوزهای قانونی می باشد.
هزینه های قابل قبول مالیاتی بر اساس تعریف موجود در ماده 147 قانون مالیاتهای مستقیم و مصادیق ذکر شده در ماده 148 همین قانون تعیین می شود. لذا فقط زمانی هزینه ای را از نظر مالیاتی غیر قابل قبول عنوان می کنند که با مواد قانونی اخیرالذکر مغایرت داشته باشد و یا انطباق کافی و وافی نداشته باشد